برانگیزان ها (مشخص کردن) در درمان ماتریکس

برانگیزان ها

(مشخص کردن) در درمان ماتریکس

آموزش قدم به قدم درمان شیشه به روش  ماتریکس – جلسه پنجم

مشخص کردن برانگیزان ها در ماتریکس

نویسنده: دکتر سعید کفراشی


جلسه پنجم ماتریکس :

برانگیزان ها

موضوع جلسه:

مشخص کردن برانگیزان ها

برانگیزان ها

در این جلسه مشاور می خواهد به بیمار کمک کند تا برانگیزان های خود را مشخص کند.

و نحوه برخورد با هر یک از این برانگیزان ها را پیش بینی نماید.

یادآوری: در حلقه برانگیزان => فکر مصرف => وسوسه => مصرف مواد،  فرض بر اینست که بیمار تنها می تواند.

این حلقه را از قسمت برانگیزان یا فکر مصرف بشکند

( درست قبل از اینکه بیمار دچار وسوسه و هوس مصرف مواد شود ).

ولی مشکل اینجاست که در بسیاری از موارد ممکن است.

برانگیزان ها  یا افکار مصرف به قدری نامحسوس باشند که بیمار نتواند به وجود آنها پی ببرد.

یا زمانیکه به وجود آنها پی می برد ممکن است نداند که چگونه باید با موقعیت برخورد نماید.

در این جلسه بیمار با بررسی و طبقه بندی برانگیزان هایش بر روی کاغذ، وسیله ای شبیه آمپر بنزین در ماشین برای برانگیزان هایش می سازد.

تا با استفاده از آن، موقعیت های سالم و خطرناک را شناسایی نماید.

تا بتواند با چنین موقعیت هایی برخوردی درست داشته باشد.

فرم های مورد استفاده در این جلسه عبارتنداز: ERS2A، ERS2B، ERS3A، ERS3B

افرادی که این جلسه را پیش می برند: مشاور که می تواند پزشک یا روانشناس دوره دیده باشد.

بعد از مقدمه و معرفی ….

برانگیزان ها

 و اما داستان آمپر بنزین از این قرار است که یک نکته عجیب و غریب در این آمپر وجود دارد.

که شاید تا کنون به آن فکر نکرده باشیم! به نظر شما این نکته عجیب و غریب چیست؟

اگر با دقت به این شکل نتوانسته اید به آن نکته عجیب و غریب پی ببرید پس به این یکی هم دقت کنید:

شاید اصلا نکته عجیب و غریبی در چنین آمپرهایی وجود ندارد.

اگر اینطور فکر می کنید دقیقا درست می گویید!

البته اگر به عنوان یک فرد عادی به آنها نگاه کرده باشید! نه به عنوان یک مشاور ماتریکس!

زمانیکه شما مشاور ماتریکس هستید، اوضاع کمی فرق می کند.

و شما باید کمی ابتدایی تر به مسایل اطرافتان توجه کنید! حتما تعجب کرده اید.

که گفتم ابتدایی تر! شاید تصور داشتید که انتظار اینست.

که یک مشاور ماتریکس تخصصی تر به مسایل اطرافش توجه کند!

ولی لازم است این نکته ساده را در نظر بگیریم که:

توجه به مسایل در سطحی ابتدایی تر می تواند.

یکی از مهارت های یک مشاور ماتریکس باشد!

و اما نکته عجیب و غریب را در آمپر بنزین فراموش نکنیم.

لازم نیست زیادتر از این ذهنتان را به این موضوع مشغول کنید.

آن نکته عجیب و غریب چراغ کوچکی است.

که در زمان کم شدن بنزین خودرو روشن می شود!

شاید حرف من خنده دار به نظر می آید ولی واقعا چه لزومی دارد.

وقتی عقربه آمپر، تمام شدن بنزین را نشان می دهد یک چراغ هم روشن شود؟!

مگر راننده ماشین با دیدن عقربه آمپر نباید به این موضوع پی ببرد.

که بنزین ماشین در حال تمام شدن است؟! چه لزومی به روشن شدن یک چراغ است؟!

برانگیزان ها

بامزه تر اینکه وقتی بنزین کمتر می شود و عقربه نیز این موضوع را نشان می دهد.

و چراغ هم برای نشان دادن این موضوع روشن شده است باز هم کفایت نمی کند.

و اینبار چراغ به حالت چشمک زن در می آید و به این صورت کم شدن بیش از اندازه بنزین را نشان می دهد!

اگر از نظر شما هنوز حرف من خنده دار به نظر می رسد باید بگویم.

که خنده دار تر از حرف من، دیدن راننده هایی است.

که علی رغم این همه هشدار های امپر بنزین باز هم به آن توجه نمی کنند .

و در راه می مانند و بنزین گدایی می کنند!

واقعیت اینست که این آمپر بنزین نیست که عجیب و غریب است! این ما انسان ها هستیم.

که چنین ضعف بزرگی داریم.

و لازم است وقوع حوادث را به ما یادآوری کنند وگرنه به آنها توجه نمی کنیم!

وقتی ممکن است علی رغم تمامی هشدارها به تمام شدن بنزین خودروی خود بی اعتنا باشیم.

چگونه ممکن است از بیمارمان انتظار داشته باشیم.

در هر لحظه به برانگیزان ها توجه کند و در این مورد هوشیار بماند؟!

آنهم برانگیزان هایی که برای شناسایی آنها نه عقربه ای در پیش رو داریم و نه چراغی روشن می شود!

برانگیزان ها

همه اینها نشان می دهند که بهبودی فرآیندی پر زحمت است.

و بیمار نیاز به هوشیاری و زحمت فراوان برای بهبودی دارد.

برانگیزان ها

بسیاری از بیماران حتی ممکن است تصور نکنند.

چه برانگیزان های بزرگی در اطرافشان دارند.

وقتی مشاور به بیمار کمک می کند برانگیزان هایش را بهتر شناسایی کند اگر جلسه به خوبی پیش برود.

پیدا کردن برانگیزان های دیگر برای بیمار به موضوعی هیجان انگیز تبدیل می شود.

و بیمار اینبار ممکن است برانگیزان هایی را برای خودش شناسایی کند.

که حتی به ذهن مشاورش هم نمی رسید و ممکن است مشاور را به تحسین وادار کند.

در چنین مواردی لازم است مشاور احساس خود را مدیریت نماید.

و با ارجاع موضوع به خود فرد و تشویق وی به یافتن موارد دیگر به صورت غیر مستقیم به بالا رفتن خودکارایی بیمار کمک کند.

اگر جلسات ماتریکس به خوبی پیش رفته باشد.

معمولا تا این جلسه بیماران در حرف ها و پرسش هایشان در حین مشاوره، با این نکته آشنا شده اند.

که برانگیزان ها انواع مختلفی دارند و قدرتشان در ایجاد فکر مصرف و وسوسه با هم فرق دارد.

ولی در این جلسه می خواهیم بصورتی ساختار یافته بیمار را با این موضوع آشنا کنیم.

اجتناب از برانگیزان هایی مانند دوستان، با قطع ارتباط با آنها و اجتناب از مکان مصرف مواد با نرفتن به آنجا امکان پذیر است.

ولی اجتناب از برانگیزان هایی مانند عصبانیت، خوشحالی، ترس، خجالت و بسیاری دیگر از احساسات و عواطف به این راحتی نیست.

چنین برانگیزان هایی را ( که فقط توسط خود فرد احساس می شوند.

و قابل احساس توسط دیگران نیستند) به عنوان برانگیزان های درونی در نظر می گیریم.

و در مقابل؛ برانگیزان هایی که با حس های پنج گانه درک می شوند.

را به عنوان برانگیزان های بیرونی می شناسیم. برانگیزان های درونی همراه با بیمار هستند.

و به راحتی برانگیزان های بیرونی نمی توان از آنها اجتناب کرد.

برانگیزان ها

پس تمامی موقعیت ها، زمان ها، مکان ها، اشخاص و اشیائی که فکر مصرف را ایجاد می کنند.

برانگیزان بیرونی محسوب می شوند. و احساسات و عواطفی که باعث می شوند.

مغز به مصرف مواد فکر کند برانگیزان درونی هستند.

در فرم ERS2A به مواردی اشاره شده است که به بیمار کمک می کند.

برانگیزان های بیرونی خود را بهتر شناسایی کند. به همین خاطر لازم است.

مواردی را که بیمار به آنها برخورد داشته و بصورت مکرر مواد مصرف کرده است.

با علامت تیک مشخص و موارد دیگر را که ارتباطی با مصرف موادش نداشته با صفر مشخص نماید.

در حین کار با فرم ERS2A بسیار پیش می آید که بیمار در مورد برانگیزان بودن یا نبودن موارد اشاره شده، با مشاورش صحبت می کند.

و نظرش را می پرسد. در چنین مواردی ضمن راهنمایی بیمار شرایط را به گونه ای پیش می بریم.

که نظر نهایی را در این مورد خود بیمار اعلام کند وقتی کارمان با فرم ERS2A تمام شد حالا زمان آنست.

که با فرم ERS2B به بیمار کمک کنیم آمپری شبیه آمپر بنزین برای برانگیزان هایش درست کند.

در این فرم احتمال مصرف مواد در برخورد با برانگیزان های بیرونی از صفر  تا ۱۰۰% به چهار ستون تقسیم شده است.

و این چهار ستون عبارتند از:

هیچ وقت مصرف نکرده ام،بیشتر وقت ها مصرف نکرده ام.

بیشتر وقت ها مصرف کرده ام،همیشه مصرف کرده ام

به بیمار کمک می کنیم هر یک از برانگیزان هایش را که در فرم ERS2A مشخص کرده است.

در زیر ستون مناسب قرار دهد. با اینکه این کار ساده به نظر می رسد.

ولی بسیاری از بیماران در مشخص کردن این برانگیزان ها برای ستون مناسب دچار مشکل می شوند.

و لازم است ما به عنوان مشاور، بیمار را در این مورد راهنمایی کنیم.

ولی همچنانکه قبلا نیز گفتیم این بیمار است که تصمیم نهایی را می گیرد.

برانگیزان ها

در زیر هر ستون فرم ERS2B هفت جای خالی برای نوشتن هفت مورد پیش بینی شده است.

با توجه به اینکه نوشتن تمام موارد در این فرم ممکن است به قدری طولانی شود.

که تمامی وقت جلسه را به خود اختصاص دهد لازم نیست انتظار داشته باشیم تمام موارد تکمیل شوند.

حتی اگر برای هر ستون یک تا دو مورد نوشته شود.

می تواند به روشن شدن موضوع برای بیمار کمک کند. سایر موارد را می توانیم به جلسات دیگر واگذار کنیم.

و در هر زمان که بیمار به یک مورد مناسب اشاره کرد.

از او بخواهیم به فرم ERS2B برگردد و آنرا در ستون مناسب یادداشت نماید.

اگر به عنوان مثال بیمار یک برانگیزان بیرونی مانند:

با سرعت زیاد رانندگی کردن را در زیر ستون “همیشه مصرف کرده ام” نوشته باشد.

به معنای آنست که قرار گرفتن در چنین شرایطی ( با سرعت زیاد رانندگی کردن ) در حقیقت نشان می دهد.

که بیمار تصمیم گرفته است معتاد بماند. ( به این موضوع در انتهای ستون چهارم اشاره شده است)

قرار گرفتن در معرض برانگیزان های ستون های دیگر معنای دیگری دارند که در زیر هر ستون به آن اشاره شده است.

که بهتر است به فرم ERS2B مراجعه کنید. در این جلسه پتانسیل اینکه بیمار دچار مقاومت شود.

و با مشاور جر و بحث نماید وجود دارد. از این جهت لازم است.

مشاور با صبر و حوصله خیلی زیاد، جلسه را پیش ببرد و هرکجا احساس کرد.

جلسه خسته کننده شده است ادامه جلسه در مورد برانگیزان های درونی را به جلسه بعد واگذار نماید.
ممکن است بیمار با مواردی که مشاور در مورد معنای هر ستون عنوان می کند موافق نباشد.

مشاور می تواند ضمن حفظ بی طرفی کامل عنوان کند که موضوع بر روی کاغذ اینگونه نشان می دهد.

همچنانکه وقتی آمپر ماشین تمام شدن بنزین را اعلام کندو ما به آن بی توجهی کنیم.

چه بخواهیم چه نخواهیم ماشین متوقف خواهد شد.

در نظر نگرفتن این موارد هم چه بخواهیم چه نخواهیم منجر به مصرف مواد می شود.

مشاور همچنین می تواند با خلاقیت خود استفاده بهتری نیز از این فرم داشته باشد.

برای اینکه موضوع روشن شود به یک مورد آن اشاره می کنم.

که در بیمارانم معمولا آنرا مطرح می نمایم.

فرضا بیمار می پرسد سفر شمال برای من به معنای معتاد ماندن من است.

ولی اگر مجبور شوم به شمال مسافرت کنم تکلیفم چیست؟ چگونه باید اینکار را انجام دهم؟

در چنین مواردی فرم ERS2B را با بیمار بررسی می کنیم و اشاره می کنیم.

اگر بتوانی این مورد را که در ستون چهارم نوشته ای ( سفر شمال ) با یکی از موارد ستون اول که بی خطر محسوب می شود.

( برادر بیمار ) جمع بزنی قدرت آسیبش را کم کرده ای و مثلا قدرت آسیبش به اندازه ستون سوم خواهد شد.

به عنوان مثال بیمار در کنار برادرش هیچ وقت مواد مصرف نکرده است.

و نام برادرش را در ستون اول نوشته است. بیمار می تواند در چنین مواقعی با برادرش به سفر شمال برود.

ولی همچنانکه گفتیم در چنین مواردی خطر کاملا برطرف نشده است.

بلکه قدرت آسیب سفر شمال کاهش پیدا کرده است.

فرم ERS2B نقش یک آمپر را برای بیمار بازی می کند. به طوریکه با توجه به آن بیمار می تواند.

مشخص کند از نظر اجتناب از برانگیزان های بیرونی در چه وضعیتی قرار دارد.

آیا وضعیتی که در آن قرار گرفته بی خطر و سالم است.

یا اینکه خطرناک است و بهبودیش را در معرض خطر قرار می دهد.

برای آشنا کردن بیمار با برانگیزان های درونی و مشخص کردن آنها تمام کارهایی را که در مورد برانگیزان های بیرونی انجام دادیم.

برای برانگیزان های درونی هم با استفاده از فرم های ERS3A و ERS3B انجام می دهیم.

فقط با این تفاوت که ممکن است احساساتی که در فرم ERS3A به عنوان برانگیزان مطرح شده اند مشابه هم باشند.

و لازم است مشاور در مورد درک تفاوت آنها به بیمار کمک کند. مثلا ممکن است .

برای بیمار این سئوال پیش آید که خشم با عصبانیت چه فرقی با هم دارند یا اینکه فرق برانگیختگی و پرخاشگری چیست.

در پایان جلسه تکلیف جلسه قبل را با بیمار بررسی می کنیم.

در صورتیکه بیمار فرم برنامه ریزی را تکمیل کرده است.

از او می خواهیم یک دفترچه کوچک و قابل حمل در جیب، تهیه کند و از این پس برنامه هر روزش را در دفترچه یادداشت نماید.

و آنرا در هر جلسه همراه خود بیاورد. از بیمار همچنین در مورد تیک زدن فرم پیشرفت می پرسیم.

و ممکن است هر وقت لازم دانستیم از او بخواهیم فرم پیشرفت را نیز همراه خود بیاورد که اگر اینکار را انجام دهیم بهتر است.

به عنوان تکلیف منزل بیمار می بایست لیستی از برانگیزان های بیرونی و درونی تهیه کند.

تا بتواند با توجه به آنها در جلسه بعد فرم های ERS2B و ERS3B را تکمیل نماید.

۱۳۸۹

برانگیزان ها

دکتر سعید کفراشی

مطالب پیشنهادی:

ترک شیشه در منزل

کلید واژه ها:

  •  آموزش قدم به قدم
  •  آموزش قدم به قدم ماتریکس
  •  برانگیزان ها
  •  جلسه پنجم
  •  درمان اعتیاد به شیشه
  •  دکتر سعید کفراشی
  •  کلینیک آینده
  •  شروع کننده ها
  •  شروع کننده
  •  بهترین ترک شیشه
  •  بهترین درمان شیشه
  •  درمان شیشه به روش ماتریکس
  •  ترک شیشه به روش ماتریکس
  •  عوارض پوستی مصرف شیشه
  •  عوارض مصرف شیشه
  •  عوارض مصرف شیشه در مردان
  •  عوارض مصرف شیشه در زنان
  •  خماری شیشه
  •  پادزهر شیشه
  •  عوارض اولین مصرف شیشه
  •  شیشه
  •  شیشه چیست
  •  شیشه چیست و درمان آن چگونه است؟
  •  شیشه یا متامفتامین
  •  کریستال
  • فلورا قربانی اعتماد

 

امتیازدهی به این مطلب

امتیاز بازدیدکنندگان

User Rating: ۵ ( ۱ votes)
ترک اعتیاد در منزل در سایت www.aayandeh.net

درباره‌ی دکتر سعید کفراشی

پزشک درمانگر اعتیاد و مسئول فنی مرکز درمان سوء مصرف مواد آینده

همچنین ببینید

ترک ماری جوانا

آیا به راستی مصرف ماری جوانا باعث کاهش وزن می شود؟

توجه: ترجمه این مقاله به معنای تایید محتوای آن توسط مرکز درمان آینده نیست. تمامی …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

11 + 4 =