نوشته های مشابه
اعتیاد به نوشابه
نوشابه نوشیدنی متشکل از شکر و کافئین است، که هر دو اعتیاد آور بوده که به طرز شگفت انگیزی آنقدر لذت بخش است که میتواند وسوسه مصرف مجدد را ایجاد نماید.
اگر هوس و میل به مصرف نوشابه تبدیل به وابستگی شود، می تواند مشکلات جسمانی و روانی را برای شخص به همراه داشته باشد.
اعتیاد یا وابستگی به نوشابه می تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته،دیابت نوع ۲،کبد چرب، مشکلات دهان و دندان، تضعیف استخوان ها،بیماری های قلبی و افسردگی شود.
اعتیاد یک اختلال روانی و فیزیولوژیکی است که با مصرف مداوم یک ماده حتی با تاثیر منفی آن برای شخص مشخص می گردد.
افراد ممکن است به مواد یا دارو و یا اعتیاد رفتاری مانند: سکس و یا موبایل اعتیاد پیدا کنند.
اعتیاد به نوشابه تعریف رسمی ندارد و هنوز به عنوان یک اختلال در نظر گرفته نمی شود.
اما اعتیاد به نوشابه را می توانیم اینگونه تعریف کنیم:
مصرف بیش از اندازه نوشابه بدون توانایی کنترل در مصرف و یا عدم مصرف آن با وجود پیامدهای منفی که برای ما دارد.
رفتارهای مشترکی بین فرد مصرف کننده مواد مخدر و فرد مصرف کننده نوشابه وجود دارد.
اعتیاد به نوشابه با وجود شکر،کافئین و شیرین کننده های مصنوعی موجود در آن می تواند آسان تر از آنچه تصور می کنید باشد.
علائم وابستگی به نوشابه بیشتر به مغز و سیستم دستگاه عصبی مانند:
میل شدید به مصرف
نشئگی که فقط با مصرف نوشابه برطرف می شود.
درگیری شدید ذهنی برای مصرف مجدد
عدم کنترل در مصرف
یکی دیگر از علائم مشترک بین مصرف کنندگان مواد مخدر و نوشابه علائم ترک آن است.
این علائم شامل:
- تحریک پذیری
- نوسان احساسی
- افسردگی
- سردرد
به هنگام عدم مصرف است.
اثرات جانبی
وابستگی به نوشابه می تواند عوارض جانبی متعددی به همراه داشته باشد.
- اسید موجود در نوشابه می تواند به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان،فرسوده کردن مینای دندان و ضعیف شدن آن ها شود و دندان ها را مستعد پوسیدگی و سایر مشکلات دهان و دندان کند.
- مصرف نوشابه های با قند فراوان به جای نوشابه های رژیمی این مشکلات
- را چندین برابر می کند.
- اسید فسفریک موجود در نوشابه موجب شکنندگی استخوان ها و در نهایت در طولانی مدت منجر پوکی استخوان می شود.
- مصرف نوشابه حتی از نوع رژیمی آن منجر به اضافه وزن ناخواسته می شود.
- همچنین مطالعات نشان می دهد مصرف نوشابه های رژیمی هم می تواند به علت داشتن شیرین کننده های مصنوعی با تحریک روده و ایجاد تمایل به مصرف غذاها و خوراکی های شیرین موجب افزایش وزن شود.
- مصرف زیاد قند می تواند باعث افزایش وزن ناخواسته و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی شود.
اعتیاد به نوشابه به آهستگی یا به سرعت اتفاق میفتد.
سبک زندگی شما و خانواده شما در این امر بسیار موثر است.
مصرف نوشابه به خصوص نوشابه های انرژی زا می تواند باعث ترشح دوپامین(هورمون) شادی شود.
با بالارفتن مصرف حالت اجبار به مصرف ایجاد می شود و شما دیگر از مصرف نوشابه لذت نخواهید برد. تا آن جا که برای بدست آوردن همان لذت اولیه مصرف آن را بیشتر می کنید که این موجب اعتیاد می شود.
پیشگیری
از نوشابه به عنوان پاداشی برای خود استفاده نکنید.
از نوشابه به عنوان عصای دست عاطفی خود به هنگام تجربه احساساتی مانند: غم،ناامیدی و … استفاده نکنید.
برای مصرف نوشابه خود محدودیت زمانی و مکانی ایجاد کنید.(مثل آخر هفته ها و یا غیره)
سعی کنید آب را جایگزین نوشابه کنید.
اگر چه انجام این مراحل به منزله پیشگیری کامل از مصرف نیست اما می تواند در کاهش و کم کردن مصرف به شما کمک کند.
متوقف کردن
به یک باره مصرف آن را قطع کنید و احساس محرومیت و علائم ترک آن را تحمل کنید.
مصرف آن را تدریجی کاهش دهید.
انتخاب هر کدام از دو روش به شما بستگی دارد.
مثلا در افراد سیگاری هر دو روش مناسب است و پاسخ خوبی می دهد.
در نظر داشته باشید ترک هر گونه اعتیاد نیاز به حمایت و پشتیبانی روانی دارد.
مدیریت علائم ترک
این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تحریک پذیری
- خستگی
- سردرد
- احساس افسردگی
این علائم معمولا که به علت وجود کافئین است بین ۲ تا ۹ روز طول می کشد.
اگر فکر می کنید نمی توانید این علائم را شخصا مدیریت کنید از مراکز درمان اعتیاد و مشاوران درمان اعتیاد کمک بگیرید.
جایگزین برای نوشابه
در اینجا چند نوشیدنی بدون قند و کافئین را به شما معرفی میکنیم.
- آب طعم دار شده با میوه های تازه
- چای سرد بدون شیرینی
- چای سبز
- قهوه گرم یا سرد بدون کافئین
- آب گازدار بدون قند
مترجم:
فلورا قربانی اعتماد
کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی
منبع:
https://www.healthline.com/nutrition/soda-addiction
